MEDİKAL FİZİK DERNEĞİ
Turkish Medical Physics Association

TARİHE YÖN VERENLER WILHELM CONRAD RONTGEN (1845-1923)


Wilhelm Conrad Röntgen(1845-1923),Prusya’nın Lennep şehrinde (bugün Remscheid, Almanya) doğdu. Çocukluğu ve ilköğretim yılları Hollanda’da ve İsviçre’de geçti. 1865 yılında girdiği Zürih Politeknik’te üniversite eğitimi gördü ve 1868 yılında makine mühendisi olarak mezun oldu. 1869 yılında Zürich Üniversitesi’nden doktorasını aldı. Mezuniyetinin ardından 1876′da Strassburg’da, 1879′da Giessen ve 1888′de Würzburg Üniversitelerinde fizik profesörü olarak öğretim görevi yaptı. 1900′de Münih Üniversitesi Fizik kürsüsüne ve yeni Fizik Enstitüsünün Yöneticiliğine getirildi.
 
Öğretim üyeliği görevinin yanı sıra araştırmalar da yapmaktaydı. 1885 yılında kutuplanmış bir yalıtkan hareketinin, bir akımla aynı manyetik etkileri gösterdiğini açıkladı. 1890′lı yılların ortalarında çoğu araştırmacı gibi o da katot ışın tüplerinde oluşan lüminesans olayını incelemekteydi. Crookes tüpü adı verilen içi boş bir cam tüpün içine yerleştirilen iki elekroddan (anot ve katot) oluşan bir deney düzeneği ile çalışıyordu. Katottan kopan elektronlar anoda ulaşamadan cama çarparak, floresan adı verilen ışık parlamaları meydana getirmekteydi.

8 Kasım 1895 günü deneyi biraz değiştirip tüpü siyah bir karton ile kapladı ve ışık geçirgenliğini anlayabilmek için odayı karartıp deneyi tekrarladı. Deney tüpünden 2 metre uzaklıkta baryum platinocyanite sarılı olan kağıtta bir parlama farketti. Deneyi tekrarladı ve her defasında aynı olayı gözlemledi. Bunu mat yüzeyden geçebilen yeni bir ışın olarak tanımladı ve cebirde bilinmeyeni simgeleyen X harfini kullanarak X ışını ismini verdi. Bu buluşundan sonra Röntgen farklı kalınlıktaki malzemelerin ışını farklı şiddette geçirdiğini gözlemledi. Bunu anlamak için fotoğrafsal bir malzeme kullanmaktaydı.

Röntgen,elindeki diğer araştırmalarını bırakarak X ışınlarının özelliklerini incelemeye devam etti.Birkaç haftalık çalışmadan sonra şu sonuçları ortaya koydu.
1- X ışınları baryum platinösiyanürden başka kimyasalların da ışımasına yol açar.
 
2- X ışınlarını normal ışığın geçemediği çok farklı yüzeylerden geçerbilirler,bu geçirgenlik farklı yüzeylerde farklı biçimde olabilir.Röntgen X ışınlarının bedenin kaslı bölgelerinden geçip kemiklere rastlayınca x ışınınlarının duraksadığını fark etti.Elini katot ışını türü ile florasan perde arasına yerleştirdiğinde elindeki kemiklerin gölgesini görebiliyordu.Röngen Tarihteki ilk tıbbi x ışını radyografisi de (Röntgen filmi) yine bu deneyleri sırasında gerçekleştirdi.
 
3- X ışınları düz bir yol izliyor ve manyetik alan etkisiyle sapma göstermiyordu.
28 Aralık 1895 yılında bu önemli keşfini bir tebliğle duyurdu.Yüzlerce bilim adamı x ışınlarını incelemeye başladı.X ışınlarını incelemek için yola çıkan Antoine Henri Becquerl radyoaktivite’yi tanımladı.

Olayın fiziksel açıklaması 1912 yılına kadar net olarak açıklanamasa da, buluş fizik ve tıp alanında büyük bir heyecan ile karşılandı. Çoğu bilim adamı bu buluşu modern fiziğin başlangıcı saydı. Amerikalı mucit Thomas Edison 1896 yılında tıpta fizik tedavide kullanılmak üzere X ışınları üreten bir aygıt geliştirdi. Ama çok miktarda X ışınlarına maruz kalındığında meydana gelebilecek sağlık sorunları sonradan fark edildi.
Wılhem Conrad Röntgen,1901 yılında fizik alanının da ilk kez verilen Nobel ödülünü aldı.1923 yılında Almanya’da Münih’te öldü.